Berichten

Ga je tegenwoordig naar de winkel, dan draag je een mondkapje. Tenminste, als je er werknemer bent. Klanten kunnen het vertikken om een mondkapje te dragen, maar voor werknemers is het verplichte kost—tenzij je in verpleeghuizen en de gehandicaptenzorg werkt.

Een landelijke verplichting voor het dragen van een mondkapje is er niet. Wel een dringend advies, dus vragen steeds meer werkgevers aan hun personeel om er toch eentje te dragen. Een werknemer kan dit weigeren, maar dat is vaak niet zonder consequenties.

“Je kan het vergelijken met voorschriften voor veiligheidskleding op je werk,” zegt arbeidsrechtadvocaat Hermine Voûte. “Dat je bijvoorbeeld schoenen met stalen neuzen moet dragen of een helm op de bouwplaats.” Voûte benoemt het zogeheten instructierecht van de werkgever, simpel gezegd het recht om persoonlijke instructies te geven. “Er is vooralsnog geen dringend advies of een formele wettelijke basis voor het verplichten van een mondkapje, dus moeten werkgevers het van dit recht hebben.”

Het instructierecht heeft echter zijn grenzen. Het verplichten van gezichtsbedekking moet namelijk redelijk zijn. Daar is nu volop reden voor, zegt Voûte. “De coronabesmettingen lopen op en in de smalle gangpaden kan je als werknemer niet altijd voldoende afstand houden, dus kan je het dragen van een mondkapje eigenlijk niet weigeren.”

Gevolgen
Weiger je het toch, dat heeft dat mogelijk grote consequenties. Een werkgever kan disciplinaire maatregelen treffen, een waarschuwing geven of in het uiterste geval een rechtszaak overwegen met als gevolg dat je je baan kan verliezen. Een werknemer moet dus met heel goede redenen komen om het dragen van een mondkapje te weigeren.

“We zitten in een buitengewone situatie,” zegt advocaat Hendarin Mouselli. “En andersom geldt ook dat er goed moet zijn nagedacht over het waarom vanuit de werkgever. Je maakt tenslotte inbreuk op de rechten van de werknemer. Een werkgever en werknemer moeten dus een gulden middenweg vinden.”

Herkenning
In sommige gevallen is het tegenovergestelde het geval: werknemers die een mondkapje willen dragen, maar werkgevers die dit verbieden. Dit komt onder andere voor in verpleeghuizen en de gehandicaptenzorg. Met een logische reden, zegt vakbond FNV. “Werkgevers willen dat patiënten de medewerkers kunnen blijven herkennen.”