De toekomst van thuiswerken
dinsdag 7 april 2020
Inmiddels werken we al zo'n drie weken vanuit huis. Hierdoor vragen we ons steeds meer af of het werken op afstand ook na de crisis verder wordt voortgezet. Maar wat voor effect heeft thuiswerken op onze productiviteit en het milieu? En kunnen we het thuiswerken daadwerkelijk in stand houden?
De trend van thuiswerken was voor de crisis al begonnen. Het aantal mensen met betaald werk dat (soms) thuiswerkte groeide van 2,8 miljoen in 2013 naar 3,3 miljoen in 2018. Volgens het CBS ging het toen voornamelijk om 'incidentele thuiswerkers'. Dit zijn mensen die geen vaste thuiswerkdag hebben, maar af en toe een dagje vanuit huis werken. Het aandeel thuiswerkers was het grootst in de regio's Gooi en Vechtstreek, Utrecht en Groot-Amsterdam.
Nu werken mensen van overal ter wereld vanwege de pandemie vanuit huis. Of je nu kijkt naar Nederland, Italië of de Verenigde Staten – werken op afstand heeft een enorme stap gemaakt. Wat betekent dit voor de toekomst van thuiswerken?
Productiviteit
Veel bedrijven maken zich zorgen om de productiviteit nu een groot deel van hun werknemers op afstand werken. Maar volgens een onderzoek van Airtasker uit 2019 is er geen reden tot deze ongerustheid. Zij hebben 1004 fulltime werknemers in de Verenigde Staten ondervraagd over hun productiviteit, woon-werkverkeer en andere facetten van hun leven. In die groep bevonden zich 505 thuiswerkers. Wat bleek? Niet alleen komt thuiswerken de werknemers ten goede door het dagelijkse woon-werkverkeer te elimineren en een gezondere levensstijl te promoten, ook de werkgevers profiteren hiervan omdat de productiviteit omhooggaat.
Uit een ander onderzoek blijkt dat het het productiefst is om in een werkweek van vijf dagen ongeveer twee tot drie dagen vanuit huis te werken. De werknemer heeft hierdoor twee tot drie dagen de tijd om op de werkvloer te vergaderen, samen te werken en te communiceren met collega's en kan het overige deel van de week volledig besteden aan het werk.
Milieu
Ook het milieu gaat erop vooruit als we op afstand werken. De Digital Innovation Observatories tonen aan dat 3 tot 4 dagen per maand thuiswerken ervoor kan zorgen dat we jaarlijks 300 kg CO2 per persoon minder uitstoten. Ter vergelijking: een vliegretourtje Amsterdam – Lissabon stoot ongeveer 319 kg CO2 uit.
Het tegenargument dat vaak wordt opgeworpen is dat thuiswerken niet duurzaam is omdat dan alle huizen overdag verwarmd moeten worden. Mensen die dit argument gebruiken beseffen echter niet dat alle kantoorgebouwen normaal gesproken ook verwarmd moeten worden. De klimaatdenktank Ember meldde dan ook een dramatische daling van de elektriciteitsvraag overal in Europa - met Italië bovenaan. In drie weken tijd daalde de elektriciteitsaanvraag in Italië met 25 procent, in Spanje met 10-15 procent en in Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Polen met 8 procent.
Hoe verder?
Werken op afstand lijkt dus een logische nieuwe maatregel voor veel bedrijven. Door de pandemie hebben we gemerkt dat we veel meer kunnen op het gebied van smart werken dan we in eerste instantie dachten. "We hebben noodgedwongen een enorme stap gemaakt in online werken en vergaderen. We worden daardoor een stuk slimmer’’, aldus Wilthagen. "Dat effect zal wel blijven en daar zullen we veel plezier van hebben. De economie digitaliseert immers steeds meer.”
Velen vragen zich dan ook af of we de crisis gaat zorgen voor een herinrichting van het bedrijfsleven. Niemand kan hier met zekerheid een uitspraak over doen, maar er wordt wel druk over gespeculeerd. "Het coronavirus wordt een omslagpunt. We hebben de afgelopen 10 jaar op het gebied van thuiswerken een groei van ongeveer 10 procent per jaar doorgemaakt, maar ik verwacht dat dit de trend echt zal versnellen,” aldus Kate Lister, president van Global Workplace Analytics. Ook Peter Swaneveld (startportaal) deelt deze mening. " Ik denk echt dat het veel ondernemers aan het denken zet. Dat thuiswerken heel efficiënt is. Daar hoeven wij zelf niet eens over te beginnen, dat doen ze zelf al. Ik verwacht ook dat thuiswerken na de crisis wel een blijvertje is."