Berichten

Artsen, leraren, politici, economen – iedereen slaat de handen ineen om het coronavirus de baas te worden. Maar nu wordt er een nieuwe groep aan het team toegevoegd. Men's best friend wordt ingezet om het virus op te sporen.

Al jaren worden honden ingezet op de werkvloer om de mens bij te staan. Er zijn hulphonden, politiehonden, speurhonden – noem maar op. De meesten van ons herkennen ze dan ook direct en weten dat zij niet enkel huisdieren zijn. Maar een minder bekende 'baan' van onze trouwe viervoeters is die van medische detectiehond.  

Medische detectie
Honden staan bekend om hun ongeëvenaarde reukvermogen. Zij kunnen tot tienduizend keer beter geuren herkennen dan mensen. Onderzoeken hebben zelfs aangetoond dat bepaalde rassen in staat zijn om tijdens de jacht te onderscheiden of een prooi uitgeput, angstig of woedend is. Om deze reden worden er dan ook al enige tijd medische detectiehonden opgeleid die ziektes bij mensen kunnen opsporen. Ze worden momenteel al ingezet om de aanwezigheid van verschillende soorten kanker, bacteriële superbacteriën en neurologische aandoeningen zoals Parkinson te detecteren. Ook is bewezen dat zij malaria kunnen opsporen met hun neus.

Op dit moment is het KNGF bezig om aan te tonen dat honden darmkanker kunnen ruiken in ontlastingsmonsters. Binnenkort start het team met een tweede project: het vroegtijdig kunnen signaleren van een hypo (lage bloedsuikerwaarde) bij patiënten met diabetes type 1.

Corona opsporen
Onderzoekers in Engeland van het LSHTM (The London School of Hygiene & Tropical Medicine) zijn van mening dat honden ook opgeleid kunnen worden om corona op te sporen – zelfs als de mensen nog geen symptomen vertonen. Ze hopen binnen twee maanden honden te trainen en in te zetten als screeners voor mensen met Covid-19.

"Het is een zeer vroege fase", aldus James Logan, hoofd van LSHTM's Department of Disease Control. "We weten dat ziektes bepaalde geuren hebben en dat die geuren heel verschillend zijn. Er is een zeer grote kans dat Covid-19 een specifieke geur heeft, en als dat het geval is, heb ik er alle vertrouwen in dat de honden die geur zouden kunnen leren en detecteren." De bron van de detecteerbare geuren veroorzaakt door ziekten en virussen is niet vastgesteld, maar het team van Logan denkt dat ze mogelijk verband houden met de oxidatieve stress veroorzaakt door infecties.

De honden
Niet alle honden zijn geschikt om te worden opgeleid tot Covid-19 detector. LSHTM werkt met slechts een paar honden - waaronder een cocker-spaniël en een labrador retriever - die zowel een ongewoon scherp reukvermogen hebben als het vermogen om te worden getraind. Het kan een maand tot zes weken duren om de dieren zo te trainen dat zij de geur van monsters van mensen met Covid-19 herkennen en ze kunnen onderscheiden van mensen zonder infectie of mensen met slechts een verkoudheid. Maar eenmaal getraind kan zelfs een klein aantal honden een groot verschil maken.

"We hebben nu vier of vijf honden klaar om te gaan trainen', zegt Logan. “Als we ze binnen een maand of twee zouden kunnen inzetten, kunnen we 4.000 tot 5.000 mensen per dag screenen." De honden zouden dan ingezet kunnen worden om medisch personeel te testen. Ook zouden ze geplaatst kunnen worden op vliegvelden of treinstations, om onwetende Covid-19-dragers te screenen voordat ze de infectie per ongeluk verspreiden in drukke stedelijke ruimtes.

Het KNGF – het Nederlandse instituut voor hulphonden – is momenteel nog niet bezig met dergelijk onderzoek. Wel volgen zij het werk van hun Engelse collega's met grote interesse.