Berichten

Het minimumloon kan met tien procent worden verhoogd zonder dat het direct veel banen kost, blijkt uit een nieuwe studie van het Centraal Planbureau. Toch zijn er enkele obstakels.

Het Centraal Planbureau (CPB) publiceert vandaag een nieuw rapport waaruit blijkt dat de werkgelegenheid met slechts 9000 banen daalt als het minimumloon met 10 procent zou stijgen. Dit komt neer op 0,1 procent van in totaal 9 miljoen arbeidsplaatsen. Het idee dat het verhogen van het minimumloon schadelijk is, kan volgens onderzoekers op de helling.

Zelfs bij een toename van het minimumloon van twintig procent is de schade van ongeveer 36.000 banen (0,4 procent) te overzien. Pas bij hogere percentages neemt het verlies aan werkgelegenheid drastisch toe: bij een verhoging van veertig procent krimp, een stijging waar met name vakbond FNV zich hard voor maakt, krimpt volgens het CPB de totale werkgelegenheid met 180.000 banen (2 procent).

Tijdsgeest
Vier jaar geleden stelde het CPB nog dat een geringe verhoging van het minimumloon met vijf procent ten koste zou gaan van 30.000 banen. Tegenstanders van een hoger minimumloon gebruikten deze cijfers sindsdien als middel om een verandering van de huidige situatie te voorkomen. Dat middel dreigt echter door de nieuwe conclusie teniet te worden gedaan.

De nieuwe conclusie heeft volgens onderzoeker Jan-Maarten van Sonsbeek alles te maken met de huidige tijdsgeest. In de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk zijn de minimumlonen afgelopen jaren flink opgetrokken, waardoor economen een hoop nieuwe data hebben gekregen die zij vervolgens hebben gepubliceerd in nieuwe wetenschappelijke artikelen. “We hebben die studies met elkaar vergeleken en komen dus uit op een gemiddeld licht negatief effect van een hoger minimumloon op de werkgelegenheid.”

Obstakels
Toch zitten er wat haken en ogen aan een verhoging van het minimumloon. Een van de mogelijke obstakels is de koppeling aan de uitkeringen. De bijstand en de AOW staan nu nog in een specifieke verhouding tot het minimumloon. Stijgt het minimumloon, dan stijgen deze uitkeringen automatisch mee.

Blijft deze koppeling intact, dan loop het verlies aan banen volgens het CPB wél hard op. De werkgelegenheid krimpt dan bij een stijging van het minimumloon van 10 procent niet met 9.000, maar met 45.000 banen. De stijging van het loon en de uitkeringen zou de politiek bovendien 6,3 miljard euro kosten. Bij een stijging van alleen het minimumloon betaalt het kabinet ‘slechts’ 400 miljoen euro.

Grootverdieners
Van Sonsbeek benadrukt dat het CPB nog niet alle effecten van een hoger minimumloon heeft doorgerekend. Zo ligt het in de lijn der verwachting dat hogere lonen eveneens zullen stijgen. “Er is immers een reden dat mensen verschillende salarissen verdienen. Komt de schoonmaker in één klap op het niveau van een administratief medewerker, dan zal laatstgenoemde ook om meer geld gaan vragen.”

Daarnaast ligt het voor de hand dat de overheid bij een stijging van het minimumloon meer belastinginkomsten verkrijgt en minder geld aan toeslagen kwijt is. Die gevolgen rekent het CPB pas door als partijen hun volgende verkiezingsprogramma’s hebben gepubliceerd.