Berichten

Ze komen te laat, houden zich niet aan afspraken en vallen je continu lastig als je aan het werk bent. Collega’s kunnen soms bloedirritant zijn. Hoe zeg je hier iets van? Hoe spreek je ze aan op hun gedrag?

Collega’s zijn soms lastig, maar hen aanspreken op hun gedrag blijkt voor veel werknemers minstens zo moeilijk. Volgens Gytha Heins, auteur van Aanspreken? Gewoon doen!, heeft dat te maken met de menselijke aard. “Aanspreken is heel tegennatuurlijk. Wij willen als mens empathisch overkomen, bij de groep horen. We zijn risicomijdend, en dus steken we niet zo snel ons hoofd boven het maaiveld uit.”

Iemand aanspreken is bovendien lastig omdat we de reactie van de ander niet altijd kunnen voorspellen. “Als je iemand aanspreekt, reageren veel mensen instinctief,” constateert Heins. “Ze verdedigen zich, negeren je of vallen je aan. Dat is een teken dat je boodschap aankomt.”

Instinct
Niet alleen het karakter, maar ook de status van de collega speelt een grote rol. Is het bijvoorbeeld je baas of iemand anders die je te vriend wil houden? Of is het iemand wiens gevoelens je niet wil kwetsen? Heins raadt het daarom aan om goed te letten op de instincten die bij jou opkomen op het moment dat je iemand wil aanspreken. “Als je dat voor jezelf duidelijk hebt, kun je tegengas geven door tegen jezelf te zeggen waarom het tóch belangrijk is.”

Organisatiecoach Bert Overbeek zegt dat het ook belangrijk is om een goede inschatting te maken van de context binnen een bedrijf. “Een open of gesloten cultuur, hiërarchie of egalitair: het heeft allemaal gevolgen voor het aanspreken. Maar een hiërarchische leider kan ook openstaan voor verbeterpunten.”

Escalatie
Heb je eenmaal besloten om iemand op zijn gedrag aan te spreken? Zeg dan wat je ziet en hoort, niet wat je ervan vindt. “Door ergens je oordeel over te geven, is de kans op escalatie groot,” legt Overbeek uit. “Probeer jezelf respectvol, empathisch en duidelijk te verwoorden. Verplaats je in de ander. Je boodschap komt beter over als hij aan de andere kant van de lijn zacht landt.”

Heins raadt werknemers aan om voorbereid te zijn op iedere mogelijke reactie. “Veel mensen schrikken of ontwijken het onderwerp daarna, terwijl een tweede gesprek juist kan helpen. Iemand moet je boodschap ook even verwerken.”