‘Werkgever mag personeel niet verplichten tot zelftest’
maandag 3 mei 2021
Niet meer de externe coronatest, maar de zelftest is bij steeds meer werkgevers hét middel om het personeel (negatief) getest en wel aan het werk te krijgen—al worden de zelftests niet altijd vrijwillig door de werknemer afgenomen. “Als je weigert, kom je er niet in.”
Een groeiende groep werkgevers verschaft momenteel zelftests aan hun werknemers. Laatstgenoemden zijn niet verplicht de tests aan en af te nemen, maar doen dat toch. Sterker nog, in sommige gevallen worden ze gedwongen, zegt Mari Martens van FNV Handel. “Veel werknemers laten zich overhalen, ook omdat ze onder druk worden gezet. Als je weigert, kom je er niet in. En als je positief bent, krijg je vervolgens niet uitbetaald.”
De zelftesten zijn mede om financiële redenen populair: werkgevers hoeven geen gediplomeerde testers en extern toezicht in te huren als de werknemer bij zichzelf de test afneemt. De verantwoordelijkheid verschuift bovendien naar de medewerker. Volgens vakcentrale CNV is daar “niets mis mee, want het is ook in het belang van werknemers dat tests worden afgenomen en dat deze zo min mogelijk ingrijpend zijn”. Een woordvoerder benadrukt echter dat het “wel vrijwillig moet blijven”.
Privé
Dat laatste is dus niet altijd het geval. Martens raadt werknemers desondanks aan niet zomaar een zelftest van de werkgever te accepteren. “Als je klachten hebt, ga dan gewoon naar de GGD. En als je je toch preventief zelftest, doe dat dan wel volgens de regels. Mensen delen regelmatig de uitslag als daar om wordt gevraagd, maar je mag dat ding niet laten zien.”
Geen ontslag
Pascal Besselink, jurist arbeidsrecht, adviseert alleen een zelftest als er geen alternatieven zijn en het noodzakelijk is dat iemand aanwezig is met andere mensen. “Maar zelfs dan geldt dat je als werknemer mag weigeren. De werkgever kan dan mogelijk zeggen dat je er niet in komt, maar niet dat je geen loon krijgt of ontslag oplegt. Dat gaat simpelweg niet.”